Od 1 listopada 2024 system monitorowania SENT zostały objęte wszystkie przewozy rzeczy wykonywane przez przedsiębiorstwa transportowe z krajów trzecich (do, z i przez terytorium Polski). W systemie SENT został w tym celu utworzony specjalny rejestr RMPD (Rejestr Międzynarodowych Przewozów Drogowych).
Głównie będzie to dotyczyć przewoźników z Ukrainy, którzy obecnie mogą bez zezwoleń wozić towary z i do Ukrainy. Ma to zapobiegać nadużyciom, np. nieuprawnionemu wykonywaniu kabotażu przez tych przewoźników w Polsce oraz nielegalnych przewozów cross-trade bez zezwolenia pomiędzy Polską, a innymi krajami UE.
Takie rozwiązanie ma pozwolić na skuteczniejsze monitorowanie i kontrolowanie przewoźników zagranicznych i przyczynić się do wzmocnienia ochrony polskich przewoźników drogowych przed nieuczciwą i nierówną konkurencją z krajów spoza UE. Nowe przepisy są odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez przedstawicieli środowiska przewoźników drogowych, w tym przewoźników, którzy organizowali protesty przed drogowymi przejściami granicznymi z Ukrainą.
Co dokładnie się zmienia?
Gdy wykonywany jest międzynarodowy przewóz drogowy rzeczy, lub przewóz kabotażowy, przez podmiot mający siedzibę w państwie spoza UE i EOG, zagraniczny podmiot wykonujący przewóz:
- na podstawie zezwolenia na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego rzeczy;
- na podstawie wielostronnego zezwolenia EKMT;
- bez zezwolenia – przewozy zliberalizowane na podstawie umów dwustronnych
- z Rzeczpospolitą Polską lub przewozy niewymagające posiadania zezwolenia, jak np. wykonywane na podstawie umowy pomiędzy Ukrainą a Unią Europejską z dnia 29 czerwca 2022 r. w sprawie transportu drogowego towarów ;
- na podstawie zezwolenia na przewóz kabotażowy, wydanego w drodze decyzji administracyjnej przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
jest obowiązany, przed rozpoczęciem przewozu na terytorium RP, przesłać do rejestru zgłoszeń, o którym mowa w ustawie SENT zgłoszenie takiego przewozu.
Zgodnie z nowymi przepisami obowiązek rejestracji przewozu drogowego rzeczy będzie dotyczył:
- od 1 listopada 2024 r. – przewoźników, którzy nie mają siedziby w państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA,
- od 1 stycznia 2025 r. – przewoźników z innych państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich EFTA. Chodzi o podmioty, które wykonują na terytorium Polski przewóz drogowy do lub z państwa spoza UE na podstawie zezwolenia wymaganego przepisami umowy międzynarodowej wiążącej Polskę i to państwo.
Rejestracja Międzynarodowych Przewozów Drogowych (RMPD)
Na platformie PUESC pod adresem https://puesc.gov.pl/ w zakładce „formularze” utworzono trzy dedykowane formularze:
- RMPD100 – Zgłoszenie przewozu przez przewoźnika
- RMPD – Aktualizacja
- RMPD406 – Weryfikacja przez kierującego statusu zgłoszenia (czy zgłoszenie zostało dokonane i jest aktualne).
Formularze są dostępne już teraz również na platformie testowej pod adresem https://test.puesc.gov.pl/ – w każdej chwili można „wypróbować” jak to działa. Co ważne, przedsiębiorstwa będące nadawcami lub odbiorcami towarów przewożonych przez podmioty z krajów trzecich nie muszą nic dodatkowo zgłaszać, jest to obowiązek wyłącznie tych przewoźników.
Oprócz zgłoszenia przewoźnicy mają obowiązek przekazać kierowcy numer referencyjny oraz na bieżąco przekazywać dane lokalizacyjne do systemu za pomocą urządzeń lokalizacyjnych (tzw. OBU) lub za pomocą aplikacji na telefon.
Konsekwencje
- Niezarejestrowanie danego transportu w rejestrze zgłoszeń może oznaczać zatrzymanie pojazdu przez uprawnione służby oraz nałożenie kar finansowych.
- Jeśli brak zgłoszenia zostanie zidentyfikowany podczas przemieszczania się towarów, transport nie będzie mógł być kontynuować bez uregulowania sytuacji prawnej.
- Transporty wykonane bez zgłoszenia do RMPD będą traktowane jako wykonywane bez zezwolenia na transport drogowy rzeczy.
Więcej informacji
Stworzono ulotki w języku polskim, angielskim i ukraińskim przedstawiające krok po kroku rejestracje i zgłoszenia przewozów. Ulotki wraz ze szczegółowymi informacjami dostępne są na oficjalnej stronie GITD:
