Nowe zasady celne w UE – implementacja systemu ICS2.

Zgodnie z założeniami, 1 września 2025 r. nastąpi wdrożenie w Unii Europejskiej Systemu Kontroli Importu 2 dla transportu drogowego (ICS2 R3). Od tego dnia, zgłoszenia ENS (bezpieczeństwa i ochrony) dla towarów wwożonych do UE transportem drogowym będą musiały być składane za pośrednictwem systemu ICS2, chyba że państwo członkowskie wjazdu otrzymało od Komisji Europejskiej pozwolenie na przesunięcie terminu wdrożenia.

Co to jest ICS2?

ICS2 to unijny system bezpieczeństwa i kontroli importu, który stopniowo obejmuje kolejne gałęzie transportu. Po lotniczym cargo i żegludze morskiej, od kwietnia 2025 r. objął transport kolejowy i drogowy. Teraz, od 1 września 2025 r., wszystkich przewoźników drogowych będzie dotyczył obowiązek złożenia ENS (Entry Summary Declaration).

Deklaracja musi być złożona co najmniej godzinę przed przyjazdem do granicy UE. Zawiera szczegółowe dane o przesyłce, m.in. kupującym, sprzedającym, miejscu przyjęcia i dostawy, a także sześciocyfrowy kod HS i opis towaru. Za złożenie pełnych danych odpowiada przewoźnik, który musi uzyskać komplet informacji od partnerów w łańcuchu dostaw.

Celem systemu jest wczesna identyfikacja zagrożeń, zwiększenie bezpieczeństwa granic i usprawnienie wymiany informacji między przewoźnikami a administracjami celnymi.

Derogacja w Polsce

Polska otrzymała zgodę na przesunięcie wdrożenia systemów ICS2 Faza 3 (krok 3) oraz NCTS Faza 6 najpóźniej do 31 maja 2026 r. Oznacza to, że w Polsce przewoźnicy drogowi, którzy od 1 września 2025 r. nie zdążą przyłączyć się do systemu ICS2, będą mogli nadal składać przywozowe deklaracje skrócone (PDS) na dotychczasowych zasadach – do systemu AIS/ICS.

Różne zasady w krajach UE

Niestety, sytuacja w innych krajach UE jest bardzo skomplikowana. Termin składania wniosków do Komisji Europejskiej o przesunięcie wdrożenia ICS2 upłynął 25 sierpnia 2025 r. Nie wszystkie kraje zawnioskowały o przesunięcie. Poniżej załączona tabela, która przedstawia stan implementacji/przesunięcia ICS2 w poszczególnych krajach.

Praktyczne wskazówki

To, czy przewoźnik drogowy będzie musiał złożyć deklarację ENS w systemie ICS2 czy też nie, zależy od statusu państwa członkowskiego wjazdu do UE. W przypadku, gdy państwo członkowskie wprowadzenia wdrożyło system ICS2, deklaracja ENS będzie musiała zostać złożona w ICS2, nawet jeśli państwo członkowskie przeznaczenia lub państwo członkowskie, które nadano numer EORI temu przewoźnikowi, otrzymały odstępstwo umożliwiające przedłużenie okresu wdrożenia.

Niektóre państwa członkowskie, którym nie przyznano przedłużenia okresu wdrożenia, podjęły działania krajowe mające na celu uniknięcie składania deklaracji przez przewoźników drogowych za pośrednictwem ICS2. Inne państwa członkowskie rozważają, aby wszystkie towary przywożone do UE w ramach transportu intermodalnego lub kombinowanego, obejmującego odcinek morski i drogowy, były uznawane za towary przewożone drogą morską, co przerzuca obowiązek składania deklaracji ICS2 na przewoźnika morskiego.
Komisja Europejska nie ogłosiła jeszcze okresu karencji w egzekwowaniu przepisów, które wchodzą w życie 1 września 2025 r. Zatem nie można zakładać, że taki okres zostanie wprowadzony.

Każda firma transportu drogowego, która nie zastosuje się do wymogów ICS2, w przypadku gdy ICS2 jest wymagany, ryzykuje nałożeniem kar.

Tabela ze stanem implementacji ICS2:

f-TIR-724-1110-2597.Status_wdrozenia_ICS2_R3 Pobierz

Źródło oraz więcej informacji: