Przewozy kabotażowe stanowią tymczasowy, zarobkowy przewóz krajowy na terenie innego państwa członkowskiego. Tym samym kabotaż podlega bardziej rygorystycznym regulacjom w porównaniu do innych form przewozów ze względu na konkurencję z usługami krajowymi.
Ogólne zasady kabotażu w UE określa rozporządzenie (WE) nr 1072/2009 (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02009R1072-20220221).
Jakie są podstawowe warunki wykonania kabotażu?
Przewozy kabotażowe można wykonywać:
- Gdy przewoźnik z UE posiada w swoim pojeździe poświadczony, ważny wypis z licencji wspólnotowej.
- Po wcześniejszym wykonaniu i zakończeniu przewozu międzynarodowego. Przewóz ten może mieć swój początek w innym Państwie Członkowskim lub w państwie trzecim.
Ile przewozów kabotażowych można wykonać?
Można wykonać maksymalnie 3 przewozy kabotażowe w maksymalnie 7 dni po zakończeniu przewozu międzynarodowego.
Wszystkie 3 przewozy kabotażowe można wykonać w przyjmującym państwie członkowskim lub maksymalnie po jednym w państwie członkowskim niebędącym państwem członkowskim przychodzącego transportu międzynarodowego.
Przykładowo, jeżeli przewoźnik zakończył operację transportu międzynarodowego w Niemczech, mógłby wykonać jedną operację kabotażową w Niemczech, jedną w Austrii i ostatnią w Belgii w terminie 7 dni po zakończeniu wspomnianego transportu międzynarodowego.
Dodatkowe ograniczenia kabotażu
- Jeżeli przewoźnik zdecyduje się na wykonanie przewozu kabotażowego w innym Państwie Członkowskim niż to, w którym zakończył transport międzynarodowy przychodzący, musi go wykonać w terminie 3 dni, w przypadku wjazdu pustym pojazdem ciężarowym do tego Państwa Członkowskiego, jednocześnie mieszcząc się w 7 dniach od zakończenia przewozu międzynarodowego.
- “Cooling-off” oznacza czterodniowy okres zakazu wykonywania kabotażu tym samym pojazdem w tym samym kraju, licząc od zakończenia poprzednich kabotaży. Ma zastosowanie za każdym razem, gdy zakończy się przewóz kabotażowy i pojazd opuści przyjmujące państwo członkowskie, niezależnie od tego, czy przed opuszczeniem danego państwa członkowskiego wykonano tylko jeden przewóz kabotażowy czy więcej. Oznacza to, że okres karencji zaczyna obowiązywać indywidualnie dla każdego państwa członkowskiego, w którym miał miejsce przewóz kabotażowy, nawet jeśli w tym państwie członkowskim miał miejsce tylko jeden przewóz kabotażowy.
Różne zasady kabotażu w poszczególnych krajach
Rozporządzenie unijne nie określa wszystkich zasad dotyczących przewozów kabotażowych, poszczególne państwa członkowskie mogą same decydować m. in. o tym:
- czy drogowa część transportu kombinowanego jest przewozem kabotażowym i podlega limitacją, wraz z dodatkowymi warunkami;
- jak liczone są przejazdy, które posiadają kilka punktów załadunku lub rozładunku lub kilka listów przewozowych.
Przykładowo we Francji jeden list CMR oznacza jeden przewóz kabotażowy. Zatem w przypadku, gdy jeden przewóz kabotażowy będzie miał 2 litery CMR, będzie on liczony jako 2 odrębne przewozy kabotażowe.
Najczęstsze naruszenia kabotażu
Najczęściej spotykane naruszenia związane ze złamaniem zasad kabotażu:
- kierowca zgubił lub nie może okazać podczas kontroli drogowej przychodzącego listu CMR w transporcie międzynarodowym;
- kierowca nie ma wszystkich listów przewozowych za kontrolowany okres;
- niewłaściwie wypełniony list CMR: brak danych, brak czasu lub miejsca załadunku/rozładunku, brak kodów kraju lub podpisów, brak danych o odłączeniu naczepy itp.;
- wykonanie więcej przewozów kabotażowych niż jest to dozwolone;
- operację kabotażową rozpoczęto przed zakończeniem przewozów międzynarodowych;
Wyjaśnienia KE dotyczące kabotażu
KE po wejściu w życie pakietu mobilności przygotowała szersze wyjaśnienia w formie 17 pytań i odpowiedzi, które dostępne są na stronie: https://transport.ec.europa.eu/transport-modes/road/mobility-package-i/market-rules/rules-cabotage-applicable-21-february-2022_pl?etrans=pl. Można się z nich dowiedzieć m. in. w jaki sposób obliczać 4-dniowy okres cooling-off.